Wat?

De term “stalking” verwijst naar het ongewenst indringen in het leven van een andere persoon. Essentieel hierbij is dat het indringen of lastigvallen, herhaaldelijk gebeurt en dat het ongerustheid of angst veroorzaakt bij het slachtoffer.

Sinds de wet van 30 oktober 1998 is stalking strafbaar gesteld, door invoering van artikel 442bis betreffende belaging in het Strafwetboek. Het artikel luidt als volgt:

“Hij die een persoon heeft belaagd terwijl hij wist of had moeten weten dat hij door zijn gedrag de rust van die bewuste persoon ernstig zou verstoren, wordt gestraft met een gevangenisstraf van vijftien dagen tot twee jaar en met een geldboete van 50 euro tot 300 euro of met één van die straffen alleen. Tegen het in dit artikel bedoelde misdrijf kan alleen vervolging worden ingesteld op een klacht van de persoon die beweert te worden belaagd”.

Cijfers

In absolute cijfers zijn er 21.877 gevallen van stalking, seksuele belaging en pesterijen per telefoon geregistreerd in 2012. 75 % van het aantal slachtoffers zijn vrouwen, terwijl 80 % van de belagers mannen zijn. Stalking is dus veel voorkomend en treft ongeveer 1% van de vrouwen in een bepaald jaar. Het aantal veroordelingen voor stalking stijgt jaarlijks in de Europese landen die een antistalkingswet hebben. Ongeveer de helft van de stalkers zijn ex-partners die zich niet kunnen of willen neerleggen bij het einde van de relatie. 40 % van de daders belaagt een willekeurige vreemde en 10 % denkt dat het slachtoffer (in dit geval vaak een beroemdheid) verliefd op hen is.

Vormen

Er zijn drie manieren waarop men ongewenst in iemands leven kan binnendringen:

• Ongewenste communicatie: dit gebeurt meestal ten aanzien van het slachtoffer van stalking, maar komt soms ook tot uiting in bedreigingen ten aanzien van of onaangename contacten met familie, vrienden, collega’s of de werkgever van het slachtoffer. Het gebeurt meestal in de vorm van brieven en telefoons, maar stalkers kunnen ook briefjes achterlaten (bijvoorbeeld achter de ruitenwissers van de auto van het slachtoffer) of sms’jes en e-mails sturen.
• Ongewenste fysieke opdringerigheid: verwijst naar gedragingen die de stalker stelt om in de nabijheid van het slachtoffer te geraken. Het gaat hier bijvoorbeeld om het achtervolgen van het slachtoffer, het aankloppen bij het huis van het slachtoffer, het opwachten van het slachtoffer op plaatsen waarvan de stalker zeker is dat hij of zij er zal voorbijkomen, of het opdagen op plaatsen waarvan de stalker weet dat het slachtoffer ook aanwezig zal zijn (bijvoorbeeld op feestjes). In extreme gevallen gaat de stalker zelfs over tot aanranding of mishandeling van het slachtoffer.
• Ongewenste tussenkomst via bepaalde diensten: verwijst naar het bestellen of annuleren van diensten ten aanzien van het slachtoffer om te intimideren of te verontrusten. Typische voorbeelden hiervan zijn het bestellen van meeneemmaaltijden aan huis in naam van het slachtoffer, of het annuleren van bepaalde diensten, zoals elektriciteitsvoorzieningen of kredietkaarten, zonder dat het slachtoffer hiervan op de hoogte is.

Gevolgen

Een specifieke gevolg van het stalkingstrauma is het voortdurende angstgevoel, gedurende een zeer lange periode (gemiddeld duurt een stalking zowat 5 tot 7 jaar), waardoor het slachtoffer sociaal helemaal geïsoleerd raakt.
In een Australisch onderzoek (Pathe en Mullen, 1997) werd vastgesteld dat 37% van de geinterviewde leed aan post-traumatisch stress syndroom.  Een Amerikaans onderzoek (Hall, 1998) stelde een aantal negatieve persoonlijksveranderingen vast: verhoogde waakzaamheid, achterdocht, angst en agressie werden het meest genoemd. 

Meer algemene gevolgen zijn:

• Financiëel verlies
• Gevoel van machteloosheid

Meer informatie

Voor algemene hulp kan je op deze site terecht, zie de rubriek waar kan je terecht.

de Beweging tegen Geweld voerde in het verleden camapagne rond stalking. Onderdeel van de campagne was het ontwikkelen van een brochure:  Stalking, wanneer wordt gehagen, belagen?